He uaua pea ngā wenewene mō te whenua, ā, ka whakatōmuri pea i te hono atu me te whakamahi a te whānau i tōna whenua.  Mo te whānau tūao ake ki te hātepe takawaenga ki te whakatau i te wenewene, ka tau mai ki waho i te kooti, i te kore utu mo te tono me te whakamana i ngā tikanga o tō whānau, tō iwi ki roto takawaenga.

Ko te whakapapa te ara ki o mātua tupuna It is your connections to each other that keep you connected to your ancestors

Ratonga whakatau wenewene

He ratonga koreutu, tūao, tikanga Māori tā mātou ratonga whakatau wenewene e taea ai e ngā tāngata te whakatau matatapu i ngā wenewene e pā ana ki te whenua Māori, i waho o te kooti. Ka taea e ngā tāngata te kōrero ki a rātou anō me te whiriwhiri i ngā otinga tōtika e whakaae katoa ana rātou. Ka āwhina anō pea ki te whakakotahi anō i ngā hononga kua noho raru me te whakaea i ētahi o ngā mamae e pā ana ki ngā raruraru ā-whānau. Kei reira tētahi kaitakawaenga hei tautoko i a koe me te tuku i tētahi tirohanga tōkeke kia taea ai e koe te whakatau pea me pēhea te anga whakamua me te kore haere ki te ture. He tūao tēnei ratonga, nō reira me mātua whakaae ngā tāngata katoa kei roto i te wenewene ki te whakauru atu.

I tēnei wā, ko ngā kaiwhakawā o te Kooti Whenua Māori ngā kaitakawaenga. Ahakoa kei te noho ngā kaiwhakawā hei kaitakawaenga, kua kore e taea e rātou te whakawā taua take i te kooti. Ā tōna wā, ka whakarato mātou i ngā kaitakawaenga ehara nō te ture kei a rātou ngā pūkenga tika hei whakatau i ngā wenewene mō te whenua Māori.

I tēnei horopaki, ko ngā tikanga ka arahina e ō uara, whakapono, tikanga hoki hei whānau, hapū rānei. Mā te tikanga pea e tohu ko wai kei roto, ki hea whakatau ai i te raruraru, ā, me pēhea te whakahaere i te takawaenga. Arā, kei roto pea ko te pōhiri, whakatau, mihimihi, karakia, waiata, koha me te kai.

Tono mō te whakatau wenewene

Ka taea e koe te tono mō te whakatau wenewene mēnā e whakaae ana ngā tāngata katoa ki te whakamahi i tēnei ratonga.

Mēnā he tono onāianei tau i roto i te Kooti Whenua Māori kua tōmuri nā tētahi wenewene, ka āhei koe kia whakatārewahia tō tono i a koe ka whakamātau ki te whakatau i te wenewene i waho o te kooti. Ka tonoa anō pea koe e te kaiwhakawā ki tētahi raru take ka ara ake i ngā whakahaerenga kooti ki te whakatau wenewene.

Kāore he utu mō te ratonga whakatau wenewene. Engari, māu anō e utu tō haere atu ki te hui takawaenga me ngā tohutohu ture motuhake ka rapua e koe.

Tono tuihono

Tikiake i te puka tono

Ngā raumei
Resources

Tikiake i ngā putanga tā o ā mātou rauemi whakatau wenewene.

Te haere atu ki te hui takawaenga
Attending mediation

Pānui mai mō te hāpete takawaenga.

Tukuna he tono
Apply to the Court

Tuku tuihono ki Pātaka Whenua.